Wprowadzenie

Terapia poznawczo -behawioralna- metoda leczenia zaburzeń psychicznych opracowana na podstawie zasady behawioryzmu., czyli wpływu otoczenia, bodźców i doświadczeń na postępowanie, zachowanie i myślenie człowieka. Założeniem terapii behawioralnej jest przekonanie, według którego zaburzenia funkcjonowania wynikają z wyuczonych reakcji na bodźce. Podstawowym założeniem niniejszego podejścia jest dostrzeganie ścisłego związku pomiędzy prezentowanym sposobem myślenia jednostki (o sobie samym, otaczającym świecie oraz innych członkach społeczeństwa), a przeżyciami wewnętrznymi i zachowaniami.

Terapia poznawczo-behawioralna przeznaczona jest zarówno dla osób dorosłych, jak i dzieci oraz adolescentów.

Podstawowe cele terapii są:

  • Rozwijanie zachowań pożądanych;
  • Redukowanie zachowań niepożądanych ( trudnych);
  • Generalizacja i utrzymanie efektów terapii.

Rozwijanie zachowań pożądanych

Pierwszy z wymienionych celów realizowany jest na dwa możliwe sposoby: oprzez
zwiększanie częstości zachowań pożądanych, znajdujących się w repertuarze zachowań dziecka, albo poprzez kształtowanie nowych. W obu przypadkach podstawę terapii stanowi stosowanie wzmocnień pozytywnych w różnej postaci.

Zasady zachowań pożądanych:

  • Zasada małych kroków – uczymy stopniowo, dzieląc umiejętności na etapy (np. samodzielne ubieranie się).
  • Zasada stopniowania trudności – zaczynamy od podstaw (np. reagowanie na polecenia), stopniowo przechodząc do bardziej złożonych umiejętności.
  • Dobór wzmocnień – nagrody muszą być dostosowane do dziecka i podawane natychmiast po pożądanym zachowaniu. Jeśli dziecko nie ujawnia pewnych zachowań, stosuje się podpowiedzi (fizyczne, słowne, wizualne).

Redukowanie zachowań niepożądanych:

  • Zachowania trudne to takie, które zagrażają bezpieczeństwu lub utrudniają codzienne funkcjonowanie. Wynikają z interakcji ze środowiskiem, a nie czynników biologicznych.
  • Funkcje zachowań trudnych: Społeczne wzmocnienie pozytywne (np. uwaga, nagrody). Społeczne wzmocnienie negatywne (np. unikanie obowiązków). Wzmocnienia automatyczne (np. doznania sensoryczne).
  • Analiza ABC – obserwacja sytuacji przed zachowaniem, samego zachowania i jego konsekwencji.
  • Techniki terapii: Wygaszanie – brak wzmocnienia po zachowaniu niepożądanym. Wzmocnienia – konsekwencje zwiększające prawdopodobieństwo danego zachowania (pozytywne – nagrody, negatywne – eliminacja bodźca awersyjnego).

Generalizacja i utrzymanie efektów

  • Zachowanie musi występować w różnych sytuacjach i z różnymi osobami, nie tylko w obecności terapeuty.
  • Przechodzimy od wzmacniania ciągłego (za każde zachowanie) do sporadycznego (tylko czasami).
  • Wzmacniamy pożądane zachowania także w nowych sytuacjach.

Terapia obejmuje pracę nad konkretnymi celami, ćwiczenia behawioralne i zadania domowe. Każda sesja kończy się podsumowaniem i ustaleniem planu działania.

Cena

WizytaCena
Wizyta terapeutyczna200zł/ 60minut
Zrzut ekranu 2025-03-7 o 13.23.43